SALİHLİ'DE HIDRELLEZ NASIL KUTLANIR?

Hıdrellez yurdun her bölgesinde farklı şekillerde kutlanmaktadır. Ama Salihli'de bir başka kutlanıyor ya da memleketim diye bana başka geliyor da olabilir.J Önce tarihçesiyle giriş yapmanın daha iyi olacağını düşünüyorum.

Hıdrellez, bütün Türk dünyasında bilinen mevsimlik bayramlarımızdan biridir. Ruz-ı Hızır (Hızır günü) olarak adlandırılan hıdrellez günü, Hızır ve İlyas Peygamber’in yeryüzünde buluştukları gün olması nedeniyle kutlanmaktadır. Hızır ve İlyas sözcükleri birleşerek halk ağzında hıdrellez şeklini almıştır. Hıdrellez günü, Gregoryen takvimine göre 6 Mayıs eskiden kullanılan Rumi takvim olarak da bilinen Julyen takvimine göre 23 Nisan günü olmaktadır.

Halk arasında kullanılan takvime göre eskiden yıl ikiye ayrılmaktadır: 6 Mayıs’tan 8 Kasım’a kadar olan süre Hızır Günleri adıyla yaz mevsimini, 8 Kasım’dan 6 Mayıs’a kadar olan süre ise Kasım Günleri adıyla kış mevsimini oluşturmaktadır. Bu yüzden 6 Mayıs Günü kış mevsiminin bitip sıcak yaz günlerinin başladığı anlamına gelir ki, bu da kutlanıp bayram yapılacak bir olaydır.

Hızır ve Hıdrellezin kökeni hakkında çeşitli fikirler ortaya atılmıştır. Bunlardan bazıları Hıdrellezin Mezopotamya ile Anadolu kültürlerine ait olduğu; bazıları ise İslamiyet öncesi Orta Asya Türk kültür ve inançlarına ait olduğu yolundadır. Oysaki Hıdrellez Bayramı’nı ve Hızır inancını tek bir kültüre mal etmek olanaksızdır. İlk çağlardan itibaren Mezopotamya, Anadolu, İran, Yunanistan ve hatta bütün Doğu Akdeniz ülkelerinde bahar ya da yazın gelişiyle ilgili bazı tanrılar adına çeşitli tören ve ayinlerin düzenlendiği görülmektedir.

Hızır, yaygın bir inanca göre, hayat suyu (ab-ı hayat) içerek ölmezliğe ulaşmış; zaman zaman özellikle baharda insanlar arasında dolaşarak zor durumda olanlara yardım eden, bolluk-bereket ve sağlık dağıtan, Allah katında ermiş bir ulu ya da peygamberdir. Hızır’ın hüviyeti, yaşadığı yer ve zaman belli değildir. Hızır, baharın, baharla vücut bulan taze hayatın sembolüdür. Hızır inancının yaygın olduğu ülkemizde Hızır’a atfedilen özellikler şunlardır:

Hızır, zor durumda kalanların yardımına koşarak insanların dileklerini yerine getirir.
Kalbi temiz, iyiliksever insanlara daima yardım eder.
Uğradığı yerlere bolluk, bereket, zenginlik sunar.
Dertlilere derman, hastalara şifa verir.
Bitkilerin yeşermesini, hayvanların üremesini, insanların kuvvetlenmesini sağlar.
İnsanların şanslarının açılmasına yardım eder.
Uğur ve kısmet sembolüdür.
Mucize ve keramet sahibidir. 

Kaynak: http://kaanil.blogcu.com

Gelelim Salihli'de daha ziyade köyümüzde (Sardes) nasıl kutlandığına.

Resim 1: Hıdrellez Ateşi

Kaynak: http://zuhalyaka.wordpress.com/2011/05/05/hidirellez

6 Mayıs günü herkeste tatlı bir telaş olur yazın gelişi iyi niyetler dileklerle karşılanır. Akşamüstü evlerin etrafında karınca yuvasından toprak aranmaya çıkılır. Çünkü karınca berekettir ve toprağının da eve bereket getireceğine inanılır. Alınan toprak cüzdanlarda veya evde saklanır. Daha sonra gül dalına dilekler bağlanır. Ev isteyen ev, üniversite kazanmak isteyen okul resmi çizer ve gül ağacının dallarına bağlar. Ertesi sabah erkenden bu dilekler toplanır kabul olması için. Akşam mahalle aralarında ateş yakılır komşular çoluk çocuk ateşinden üstünden dilek tutarak atlarlar.

Resim 2: Gül dalına dilek bağlama

Kaynak: http://gnsunal.blogspot.com.tr/2012/05/hdrellez-var-dediler-geldik.html

Hıdrellez'den sonraki ilk pazar günü panayır kurulur köyümüzde. Panayırda aklınıza gelen her şey vardır. Çocuklar için lunaparklar kurulur, el işçiliği ürünler satılan tezgahlar açılır. Başka bir köşede gözleme açan kadınlar vardır. Panayır alanının hemen az ilerisinde piknik alanında herkes mangalını yakar, tüm aile eş dost bir arada olmanın keyfini çıkarır.