MESİR MACUNU HER DERDE DEVA!
Manisa; tarihi,
üzümü,tütünü,kirazı,doğal güzellikleri hatta tarzanıyla bile ünlüdür. Ama mesir
macunu deyince orada durmak gerekir. Her derde deva içinde yok yok enfes bir
macun. Birazdan yararlarını anlatınca hak vereceksiniz bana. Önce tarihçesinden
bahsetmek istiyorum.
Macunlar, eski çağlardan beri gerek Anadolu'da gerekse
Hint, Mısır ve Mezopotamya'da hastalıklara karşı ve kuvvet verici olarak
kullanılmıştır. Selçuklu ve Osmanlılar zamanında, Anadolu'da en iyi macunu ilk
Türk eczacıları yaparlardı. Macunculuk Türklerde ayrı bir esnaflık kolu olup,
Evliya Çelebi zamanında İstanbul'da 300 macuncu dükkanı bulunmaktaydı. Mesir
macunu, tarihi Türk tıp geleneklerine bağlı olarak, on altıncı yüzyılda Ünlü
hekim Merkez Efendi tarafından yapılmış şifalı
bir macundur.
Resim 1: Baharatlar
Kaynak: http://www.mesirmacunu.web.tr/(03.05.2014)
Kanuni Sultan Süleyman Han, Manisa'da hastalanan annesi Hafsa Sultan için devrin hekimlerinden Merkez Efendiye bir ilaç yapmasını emreder. Merkez Efendi de 41çeşit baharattan şifalı bir macun yapar. Hafsa Sultan bu macunu kullanarak iyileşir. Bunun üzerine Kanuni Sultan Süleyman, bu macundan herkesin istifade etmesi için, her yıl şenlik düzenlenmesini söyler.Bu tarihten itibaren her yıl mesir şenliklerinde, geleneklere bağlı kalınarak, halka mesir macunu dağıtılmaya başlandı.
Tarihçesiyle ilgili bu kadar
bilgi yeter şimdi gelelim faydalarına…
Anason: İştah açıcı ve karminatif olarak kullanılır. Karminatif
etki, bağırsaklardaki fermantasyona engel olmasından ileri gelir.
Çivit: Kabakulak
tedavisinde ve ağız içindeki yaraların tedavisinde kullanılır.
Çörekotu: Gaz söktürücü olarak kullanılır.
Çöpçini: Kökünün kaynatılmış suyu egzamada kullanılır.
Dar-ı fülfül: Öksürük kesici ve bedeni ısıtıcı olarak kullanılır.
Hardal tohumu: İştah
açıcı ve mideyi yatıştırıcı olarak kullanılır.
Havlıcan: Öksürük
kesici ve ağız kokusunu gidericidir.
Hıyarşenbe: Müshil olarak kullanılmaktadır.
Hindistancevizi ve
besbase: Kaynatılmış suyu mide ağrılarına iyi gelir. Etkisi,
bileşimindeki uçucu yağlardan ileri gelir.
Hindistan çiçeği: Hazım
kolaylaştırıcıdır.
Kakule: Lezzet
verici, iştah açıcı olarak kullanılır.
Kalbarda: Mide
ağrılarına iyi gelir.
Karabiber: Öksürük kesici, uyarıcı ve baharat olarak kullanılmaktadır.
Karanfil: Ağız
kokusunu giderici, diş çürüklerinde ve diş ağrılarında kullanılır.
Kebabiye: İdrar
ve solunum yolları antiseptiği olarak kullanılır.
Kimyon: İştah açıcı, gaz söktürücü ve terletici olarak kullanılır.
Kırım tartar: Kaşıntılı deri hastalıklarında kullanılır.
Kişniş: Gaz söktürücü ve iştah açıcıdır.
Limon tuzu: Macunun
fazla tatlı etkisini hafifletmek için kullanılır.
Ma-i leziz: Kalıcı
tatlılık sağlar.
Meyan balı: Öksürük kesici, idrar arttırıcı olarak kullanılır.
Portakal kabuğu: Mideyi
uyarıcı, koku verici olarak kullanılır.
Revan kökü: Hemoroit
tedavisinde kullanılır.
Safran: Çarpıntı
giderici ve ferahlık verici.
Sakız: Mideyi
rahatlatıcı ve nefes darlığında öksürük gidericidir.
Sarı halile: İştah kesici olarak kullanılır.
Sinameki: Müshil
olarak kullanılır.
Şamlı ve Şaşlı: Kadın hastalıklarına iyi gelir.
Şeker: Macunun kıvamını veren ve tatlandıran ana maddedir.
Rezene: Mide rahatlatıcı ve gaz söktürücü.
Tarçın: Kabızlığı
ve karın ağrılarını giderir.
Tarçın çiçeği: Koku özelliği için kullanılır.
Teke mersini: Macun terkibinin daha değişik kokması için kullanılır.
Tiryak: İlk çağlardan beri her derde deva olarak kullanılan,
muhtelif maddelerden meydana gelmiş bir terkiptir.
Ud-ül-kahar: Diş
ağrısı ve diş nezlesine karşı kullanılır.
Vanilya: Uyarıcı, olarak bilinir.
Yeni bahar: Kuvvet vericidir.
Zencefil: Nefes
darlığı, soğuk algınlığı ve astıma karşı kullanılır.
Zerde çöp: Kuvvet
verici ve mideyi koruyucudur.
Zulumba: Mide
rahatsızlıklarında ve hemoroitte kullanılır.
Resim 2: Mesir Macunu Şenliği
Kaynak: http://www.oncevatan.com.tr/(03.05.2014)
Ayrıca halk arasında da
bazı inanışlar vardır mesir macunuyla ilgili onlara da kısaca değinelim.
Mesir macunundan yiyen
kişiyi o yıl hiçbir zehirli hayvan sokmaz.
Eğer mesir macunu nevruz
günü ağır hasta biri yerse iyileşir.
Macunu yiyen bekar kimseler
o yıl içinde evlenir, çocukları yoksa çocukları olur.
Bu halk arasındaki
inanışlar belki batıl inançlar olabilir fakat içindeki 41 çeşit baharatla her
derde deva olduğu tartışılmaz bir gerçektir. Hala tadına bakmayanlarınız varsa
daha ne duruyorsunuz J
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder